Main Menu
Αντικείμενο Μαθήματος: Εισαγωγή των φοιτητών στην βασική Συστημική Θεωρία και προσέγγιση των βιολογικών λειτουργιών με όρους συστήματος. Παροχή πληροφοριών και παραδειγμάτων για την εφαρμογή της συστημικής προσέγγισης στην φυσιολογία του ανθρώπου.
Περιεχόμενο του μαθήματος: Εισαγωγή στην Θεωρία Συστημάτων - Είδη Συστημάτων - Εισαγωγή στη θεωρία Βιολογικών Συστημάτων - Πληροφορική και συστήματα - Στοιχεία Κυβερνητικής - Εισαγωγή στη θεωρία του Χάους και της Fractal γεωμετρίας - Χαοτικά συστήματα στα Έμβια - Θερμοδυναμική και βιολογικά συστήματα - Το κύτταρο ως βιολογικό σύστημα - Κυβερνητικά Συστήματα στη Φυσιολογία του Ανθρώπου - Συστημική προσέγγιση του Ενδοκρινικού Συστήματος του Ανθρώπου - Κυβερνητικά μοντέλα ρύθμισης των ορμονών - Συστημική προσέγγιση της λειτουργίας των νεφρών - Συστημική προσέγγιση της υπέρτασης.
Μορφή και εκβάσεις διδασκαλίας: Το μάθημα διδάσκεται με βασικές εισαγωγικές διαλέξεις και εν συνεχεία με προετοιμασία και παρουσίαση εργασιών από τους φοιτητές. Έτσι επιτυγχάνεται μια καλύτερη κατανόηση των βασικών λειτουργικών κανόνων και συστημικών σχέσεων που διέπουν την λειτουργία των βιολογικών συστημάτων.
Ώρες εκπαίδευσης για κάθε φοιτητή: 26
Εξάμηνο Σπουδών: 4ο
ECTS: 2
Το μάθημα επιλογής «Εισαγωγή στη Βιολογία των Βλαστικών Κυττάρων» έχει στόχο να παρουσιάσει τις σύγχρονες εξελίξεις στο πεδίο των Βλαστικών Κυττάρων. Οι φοιτητές διδάσκονται τις ιδιότητες τόσο των εμβρυονικών όσο και των βλαστικών κυττάρων απο ενήλικους ιστούς, πεδίο που αναπτύσσεται ταχύτατα και αποτελεί τομέα αιχμής με μεγάλες προοπτικές εφαρμογής στην Αναγεννητική Ιατρική. Το μάθημα επικεντρώνεται στην λεπτομερή μελέτη των χαρακτηριστικών, των μηχανισμών διαφοροποίησης και αυτοανανέωσης και των εφαρμογών που βρίσκουν τα βλαστικά κύτταρα σε πειραματικό και κλινικό επίπεδο. Κατά την ανάλυση των ανωτέρω γίνεται συγκερασμός γνώσεων ενός ευρέως φάσματος, που εκτείνεται απο την διαφοροποίηση/πολλαπλασιασμό του κυττάρου, την γονιδιακή ρύθμιση έως την αναγέννηση/ανάπλαση ιστών και τον καρκίνο.
Το μάθημα περιλαμβάνει τις εξής ενότητες:
- Εμβρυονικά βλαστικά κύτταρα: Οι ιδιάζουσες ιδιότητες των βλαστικών κυττάρων, Εμβρυονικά βλαστικά κύτταρα, Πρόδρομα γαμετοκύτταρα.
- Σωματικά βλαστικά κύτταρα: Μικροπεριβάλλον και «niche», Σωματικά βλαστικά κύτταρα ενήλικων ιστών, το πρόβλημα της «πλαστικότητας».
- Μεταγραφικοί παράγοντες και επιγενετική ρύθμιση: Αυξητικοί παράγοντες και παράγοντες επιβίωσης, Γονιδιακά δίκτυα που καθορίζουν την αδιαφοροποίητη κατάσταση («stemness»), Επιγενετικές συνιστώσες.
- Καρκινικά βλαστικά κύτταρα: Η βιολογία του τερατοκαρκινώματος, Καρκινικά βλαστικά κύτταρα και καρκινοθεραπεία.
- Μηχανική ιστών: Το πρόβλημα της αντικατάστασης οργάνων, Αναγεννητική ικανότητα ζωικών ιστών, Αυτόλογα μοσχεύματα, Παραγωγή ιστών ex vivo.
Ώρες εκπαίδευσης για κάθε φοιτητή: 26
Εξάμηνο Εκπαίδευσης: 3ο
ECTS: 2
Αντικείμενο του μαθήματος: Εισαγωγή στην Εξελικτική Βιολογία, με έμφαση στη γενετική και γονιδιωματική βάση της θεωρίας της Εξέλιξης και την εφαρμογή της στις βιοϊατρικές επιστήμες
Περιεχόμενο του Μαθήματος: Θεωρία της Εξέλιξης (βασικές αρχές, εξελικτικές διεργασίες, σημερινά στιγμιότυπα της εξέλιξης), Προέλευση της Ζωής (πρώτα κύτταρα, πρώτα ευκάρυα, ανάπτυξη της βιοποικιλότητας), Προγράμματα γονιδιώματος (γενική εικόνα, γονίδια και μη γονίδια, μεταθετά στοιχεία, επιγενετικές τροποποιήσεις, γενετικοί πολυμορφισμοί, λειτουργική γονιδιωματική ανάλυση), Μοριακή λογική της εξέλιξης (πειραματική εξέλιξη, μοριακή εξέλιξη, φυλογενετική ανάλυση, εξέλιξη συστημάτων), Εξελικτική θεώρηση διεργασιών βιοϊατρικού ενδιαφέροντος (αναπτυξιακές διεργασίες, ασθένειες).
Μορφή και εκβάσεις διδασκαλίας: Διδάσκεται σε μικρές ομάδες φοιτητών μέσω παραδόσεων όπου συμμετέχουν διδάσκοντες από διαφορετικά γνωστικά πεδία και ερευνητικές εξειδικεύσεις. Οι φοιτητές αναμένεται να εξοικειωθούν με τις βασικές αρχές και την γενετική ερμηνεία της θεωρίας της εξέλιξης και να κατανοήσουν την σύγχρονη εξελικτική θεώρηση των φυσιολογικών και παθολογικών διεργασιών.
Ώρες εκπαίδευσης για κάθε φοιτητή: 26
Εξάμηνο Σπουδών: 4ο
ECTS: 2
Αντικείμενο του μαθήματος: Η κατανόηση της χρήσης τεχνικών Μοριακής Βιολογίας στη Σύγχρονη Ιατρική.
Περιεχόμενο του μαθήματος: Αναλύονται οι ερευνητικές μεθοδολογίες που συμβάλλουν στην εύρεση της βιοχημικής βάσης των ασθενών και χρησιμοποιούνται στη διάγνωση, τη θεραπεία και την πρόληψη σήμερα. Η θεματολογία διαιρείται σε τα επιμέρους κατευθύνσεις ως εξής: 1) Γενικά θέματα για το ανθρώπινο γονιδίωμα, 2) Νευρικά κύτταρα και εγκέφαλος, 3) Μεταβολισμός – τροφή και ενέργεια, 4) Βιολογικά ρολόγια και βιορυθμοί, 5) Μηχανισμοί ανανέωσης και επιδιόρθωσης.
Οι φοιτητές (20 άτομα max ανά θεματολογία) επιλέγουν μία κατεύθυνση και παρουσιάζουν εβδομαδιαίως προφορικά και γραπτά εργασίες που τους ανατίθενται σχετικά με την κατεύθυνση της επιλογής τους. Συγχρόνως παρακολουθούν διαλέξεις και σεμινάρια μελών ΔΕΠ, μεταπτυχιακών ή μεταδιδακτορικών φοιτητών και ερευνητών ιατρών του Τμήματος. Έως τώρα στην ποικιλότητα των θεμάτων έχουν συμβάλει μέλη από την Εμβρυολογία, την Πνευμονολογία, την Φαρμακολογία, την Βιολογία, την Καρδιολογία, την Βιολογική Χημεία, την Κλινική Χημεία, την Παιδιατρική, τη Γυναικολογία, τη Νεφρολογία, την Ενδοκρινολογία, την Τοξικολογία, την Αιματολογία, την Παθολογική Ανατομική, την Μικροβιολογία, την Γαστρεντερολογία, το Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών, το Τμήμα Φυσικής και το Τμήμα Χημείας. Συμμετέχουν επίσης ερευνητές του εξωτερικού ως σύμβουλοι ειδικών θεμάτων μέσω SKYPE.
Η βαθμολογία είναι συνδυασμός του συνόλου των εργασιών, ενώ η τελική εξέταση συνίσταται στην παρουσίαση ενός θέματος ερευνητικού άρθρου ( 15 min Power Point).
Μορφή και εκβάσεις διδασκαλίας: Τα σεμινάρια και οι διαλέξεις των φοιτητών καθώς και οι στρογγυλές τράπεζες και οι παρουσίες ερευνητικών εργασιών καταγράφονται στο e-course του μαθήματος και χρησιμοποιούνται σαν βάση ενημέρωσης για τους φοιτητές των επόμενων ετών.
Στόχος του μαθήματος είναι η έκθεση των φοιτητών στην πολυπλοκότητα της βασικής γνώσης που απαιτείται από τον γιατρό σήμερα, καθώς και η οργάνωση της πληθώρας των πληροφοριών που έχει στη διάθεσή του. Προωθείται επίσης, εκτός της κριτικής σκέψης, η συνειδητοποίηση της ανάγκης δια βίου ενημέρωσης, καθώς και η τεχνικής της ισότιμης λειτουργίας σε μία ομάδα. Οι τελικές ομιλίες, καθώς και οι στρογγυλές τράπεζες γίνονται παρουσία κοινού.
Ώρες εκπαίδευσης για κάθε φοιτητή: 26
Εξάμηνο Σπουδών: 4ο
ECTS: 2
Αντικείμενο του μαθήματος: Η εξοικείωση με τις βασικές έννοιες της Ιατρικής Γενετικής και τις μεθόδους και τεχνικές που εφαρμόζονται σήμερα στη διάγνωση γενετικών νοσημάτων στον άνθρωπο.
Περιεχόμενο του Μαθήματος: Οικογενειακό ιστορικό-γενεαλογικό δένδρο. Βασικά στοιχεία μεντελικής κληρονόμησης . Φαινόμενο ιδρυτή. Νέες μεταλλάξεις, μωσαϊκισμός, εκφραστικότητα, διεισδυτικότητα). Γενότυπος- φαινότυπος. Κλινική Κυτταρογενετική (καρυότυπος, χρωμοσωμικές ατυπίες, μηχανισμοί, ονοματολογία). Κυτταρογενετική του καρκίνου. Βασικά στοιχεία μη μεντελικής κληρονόμησης (δυναμικές μεταλλάξεις, επιγενετική ρύθμιση). Καθορισμός φύλου, διαταραχές. Τεχνικές που χρησιμοποιούνται σήμερα στη διάγνωση και τι πληροφορία δίνει η καθεμιά. Αρχές πολυπαραγοντικής κληρονόμησης. Βάσεις δεδομένων, δημοσιεύσεις. Βιοηθική και γενετικές εξετάσεις.
Μορφή και εκβάσεις διδασκαλίας: Το μάθημα διδάσκεται σε μικρές ομάδες φοιτητών και η μάθηση επιτυγχάνεται με αυτόνομη αλλά και ομαδική εργασία και με την συνεχή αλληλεπίδραση φοιτητών/διδάσκοντα. Η διδασκαλία ακολουθεί την πορεία: οικογενειακό ιστορικό - διερεύνηση του γενετικού νοσήματος (θεωρητικές αρχές, μεθοδολογικές προσεγγίσεις).
Στο τέλος ο φοιτητής θα μπορεί να προσεγγίσει τη βιβλιογραφία, να αντλήσει πληροφορίες από βάσεις δεδομένων, να γνωρίζει τις δυνατότητες και τους περιορισμούς των σύγχρονων τεχνικών διάγνωσης.
Ώρες εκπαίδευσης για κάθε φοιτητή: 26
Εξάμηνο Σπουδών: 3ο
ECTS: 2