"Μοριακή παθογένεια δερματικού μελανώματος"

Περίληψη

Το μελάνωμα είναι ένα κακόηθες νεόπλασμα που προέρχεται από τα μελανοκύτταρα του δέρματος. Αντιστοιχεί σε μικρό ποσοστό των συνολικών περιπτώσεων καρκίνου του δέρματος, αλλά έχει με διαφορά το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων και η συχνότητα εμφάνισής του αυξάνεται συνεχώς. Ο αυξητικός αριθμός των επιπτώσεων του μελανώματος έχει εντείνει τις ερευνητικές προσπάθειες με στόχο την αποσαφύνηση των γενετικών, περιβαλλοντικών, συμπεριφορικών και φαινοτυπικών παραγόντων που συμβάλλουν στην παθογένεια αυτής της ασθένειας. Η εισαγωγή νέων τεχνικών  οδηγεί σε πολύ καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών που εμπλέκονται στην παθογένεια του μελανώματος. Το μελάνωμα είναι ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα της πολυπαραγοντικής εξέλιξης του καρκίνου, που εξαρτάται από μεταλλάξεις στο μονοπάτι MAPK, με γενετικές αλλοιώσεις σε άλλες οδούς που οδηγούν σε ανεξέλεγκτη κυτταρική ανάπτυξη και αποφυγή απόπτωσης. Πρόσφατα ανακαλύφθηκε και η συμμετοχή επιγενετικών παραγόντων στην παθογένεια του μελανώματος, χωρίς όμως την πλήρη αποσαφίνιση των μηχανισμών. Η γενετική πρόοδος έχει καταστήσει δυνατή την αναγνώριση πολλών σχετικών παθογενετικών συμβάντων και έχει οδηγήσει στην επιτυχή εισαγωγή στοχευμένων θεραπειών που αποτελούν τους πρώτους αποτελεσματικούς θεραπευτικούς παράγοντες σε ασθενείς με μεταστατικό μελάνωμα.

Η παρούσα εργασία αποτελεί μια ανασκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας σχετικά με τους μοριακούς μηχανισμούς που οδηγούν στη δημιουργία και ανάπτυξη του δερματικού μελανώματος. Αναφέρονται ο ρόλος της υπεριώδους ακτινοβολίας, οι γενετικοί παράγοντες που επηρεάζουν, καθώς και ο ρόλος των επιγενετικών μηχανισμών που δρουν στο μελάνωμα. Επίσης αναγράφονται τα στάδια της εξέλιξης του όγκου και τα βασικά μονοπάτια που απορυθμίζονται κατά αυτήν. Τέλος, παρουσιάζονται οι τρόποι πρόληψης, οι κλινικοί δείκτες που χρησιμοποιούνται και οι θεραπείες που υπάρχουν ή αναπτύσονται βάσει των ανωτέρω μοριακών μηχανισμών.

ΠΡΥΜΙΔΗΣ Δημήτριος