ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΠΡΥΤΑΝΕΙΑ

Ανακοίνωση

Ενημέρωση για τον Κορoναϊό COVID-19

Τον Δεκέμβριο 2019, ανιχνεύθηκε στην πόλη Wuhan της Κίνας ένας νέος ιός με τροπισμό στο αναπνευστικό σύστημα. Ο ιός ονομάστηκε 2019 Novel Coronavirus (COVID-19). Στις 30 Ιανουαρίου 2019 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) χαρακτήρισε την επιδημική έκρηξη που σχετίζεται με τον COVID-19 ως επείγουσα κατάσταση της δημόσιας υγείας που δημιουργεί διεθνή ανησυχία. Κρούσματα και θάνατοι έχουν καταγραφεί σε πολλές χώρες, με πιο πρόσφατο το παράδειγμα της γειτονικής Ιταλίας, που μετράει ήδη 11 νεκρούς.

Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων θεωρεί την υγεία των φοιτητών και των εργαζομένων του ως ύψιστη προτεραιότητα. Γι αυτό και παίρνει την πρωτοβουλία να ενημερώσει την κοινότητα, ακολουθώντας τις συστάσεις και τις οδηγίες αναγνωρισμένων τοπικών, εθνικών και διεθνών φορέων και επιστημόνων ως προς τη διαχείριση κινδύνων που αφορούν την επιδημία. Στo Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων δεν έχουν ανιχνευτεί μέχρι στιγμής κρούσματα. Εντούτοις, επειδή οι ροές από την Ιταλία και άλλες χώρες συνεχίζονται, είναι πιθανόν να υπάρξουν άμεσα, μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα τέτοια περιστατικά.

Η διοίκηση του Ιδρύματος συγκρότησε σήμερα επιστημονική συμβουλευτική επιτροπή, στην οποία συμμετέχει ο Αντιπρύτανης Έρευνας και Δια Βίου Μάθησης με τη σύσταση να ενημερώνει τακτικά για την εξέλιξη της επιδημίας και να διατηρεί συνεχή επικοινωνία με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ, https://eody.gov.gr/neos-koronaios-covid-19/), ο οποίος είναι ένας από τους κύριους φορείς συντονισμού του μηχανισμού ετοιμότητας και απόκρισης στον COVID-19, σε συνεργασία τόσο με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) όσο και με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO). Το πρυτανικό συμβούλιο έχει επίσης λάβει μέριμνα για τα μέτρα που θα ληφθούν και τις συστάσεις που θα γίνουν σε μέλη του προσωπικού και φοιτητές που επιστρέφουν από την Ιταλία τις επόμενες ημέρες. Μέτρα λαμβάνονται επίσης σε ό,τι αφορά επισκέπτες του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας που αναμένονται το επόμενο διάστημα. Τέλος, το Ίδρυμα έχει εξασφαλίσει την αγορά αντισηπτικών διαλυμάτων, που θα τοποθετηθούν σε πολλά σημεία της πανεπιστημιούπολης για να χρησιμοποιηθούν από τους εργαζόμενους και τους φοιτητές.

Εφιστάται η προσοχή:  Ο πανικός είναι κάκιστος σύμβουλος, αλλά η γνώση των πραγμάτων και η εγρήγορση αναγκαία. Όπως και με άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις, η λοίμωξη από τον COVID-2019 μπορεί να προκαλέσει ήπια συμπτώματα, όπως καταρροή, πονόλαιμο, πυρετό και βήχα. Σε ένα μικρό ποσοστό μπορεί να εμφανιστούν  σοβαρότερα προβλήματα, όπως η πνευμονία και η αναπνευστική δυσχέρεια. Σπάνια, η νόσος μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Ηλικιωμένοι και άτομα με υποκείμενα νοσήματα (όπως σακχαρώδη διαβήτη και καρδιαγγειακά νοσήματα) είναι περισσότερο ευάλωτοι στην εμφάνιση σοβαρής νόσου και πρέπει να λαμβάνουν πρόσθετες προφυλάξεις.

Ο COVID-2019 μεταδίδεται κυρίως μέσω σταγονιδίων, που προέρχονται από τον σίελο, τις ρινικές εκκρίσεις ή τη βρογχική απόχρεμψη και παράγονται όταν ο ασθενής έρχεται σε στενή επαφή με τους άλλους, βήχει ή φτερνίζεται. Για την αποφυγή της μετάδοσης είναι πολύ σημαντική η εφαρμογή μέτρων ατομικής υγιεινής.

Το κείμενο που ακολουθεί περιέχει στοιχεία που έχουν δοθεί από τον ΕΟΔΥ ο οποίος αποτελεί αξιόπιστη πηγή πληροφόρησης και για το κοινό. Οι πληροφορίες αυτές είναι ακριβείς μέχρι τη στιγμή της κοινοποίησης της παρούσης.

ΕΟΔΥ: ΟΔΗΓΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Τί είναι οι κοροναϊοί;

Οι κοροναϊοί είναι μία μεγάλη οικογένεια ιών που μπορεί να προκαλέσουν νόσο τόσο στα ζώα όσο και στον άνθρωπο. Εάν ένα άτομο μολυνθεί από τον ιό, μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα τα οποία ποικίλλουν από ήπια, όπως αυτά του κοινού κρυολογήματος, έως και πολύ σοβαρά.

Τί είναι ο νέος κοροναϊός COVID-19;

Ο νέος κοροναϊός ονομάζεται COVID-19 και αποτελεί ένα καινούργιο στέλεχος κοροναϊού, που δεν είχε ανιχνευθεί πριν από την πρόσφατη επιδημία στην περιοχή Wuhan στην Κίνα, τον Δεκέμβριο του 2019.

Είναι ο καινούργιος ιός ίδιος με τον ιό του SARS;

Όχι. Ο COVID-19 ανήκει στην ίδια οικογένεια ιών όπως ο ιός που προκαλεί Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο (SARS-nCoV), αλλά δεν είναι ο ίδιος ιός.

Πόσο επικίνδυνος είναι ο νέος κοροναϊός – COVID-19;

Όπως και με τις άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις, η λοίμωξη από τον νέο κοροναϊό COVID-19 μπορεί να προκαλέσει ήπια συμπτώματα, όπως καταρροή, πονόλαιμο, πυρετό και βήχα. Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν σοβαρές εκδηλώσεις, όπως πνευμονία ή δυσκολία στην αναπνοή. Σπάνια, μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Ηλικιωμένοι και άτομα με υποκείμενα νοσήματα (όπως σακχαρώδη διαβήτη και καρδιαγγειακά νοσήματα) είναι περισσότερο ευάλωτοι στην εμφάνιση σοβαρής νόσου.

Μπορεί να μεταδοθεί ο νέος  κοροναϊός COVID-19 από ζώο σε άνθρωπο;

Διάφορες μελέτες έχουν ο SARS–CoV μεταδόθηκε από μοσχογαλές στους ανθρώπους στην Κίνα το 2002 και ο MERS-CoV από καμήλες σε ανθρώπους στη Σαουδική Αραβία το 2012. Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, αρκετοί κοροναϊοί κυκλοφορούν στα ζώα, οι οποίοι δεν έχουν ακόμα μεταδοθεί σε ανθρώπους. Καθώς τα συστήματα επιτήρησης νοσημάτων βελτιώνονται σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι πολύ πιθανό να ανιχνευθούν περισσότεροι κοροναϊοί.

Όσον αφορά τον νέο κοροναϊό COVID-19, δεν έχει εντοπισθεί ακόμα η πηγή προέλευσης του στα ζώα. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο COVID-19 μεταδίδεται από οποιοδήποτε ζώο ή το κατοικίδιο σας. Το πιο πιθανό είναι ότι η μετάδοση στον άνθρωπο προήλθε από κάποιο ζώο σε αγορά ζωντανών ζώων στην Κίνα. Για να προστατεύσετε τον εαυτό σας, αποφύγετε την άμεση επαφή με ζωντανά ζώα ή με επιφάνειες που έχουν έρθει σε επαφή με ζώα.

Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγετε την κατανάλωση ωμών ή ατελώς μαγειρεμένων ζωικών προϊόντων. Κατά την διαχείριση ωμού κρέατος, γάλακτος και ζωικών εντοσθίων, θα πρέπει να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα, όπως ορίζονται από τους κανόνες ασφαλούς διαχείρισης τροφίμων,  προκειμένου να αποφεύγεται η επιμόλυνση.

Μπορώ να κολλήσω COVID-19 από το κατοικίδιο μου;

Όχι, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι τα ζώα συντροφιάς ή κατοικίδια, όπως είναι οι γάτες και οι σκύλοι, μεταδίδουν τον 2019–nCoV.

Μεταδίδεται ο COVID-19 από άνθρωπο σε άνθρωπο;

Ναι, ο COVID-19 προκαλεί αναπνευστική νόσο, η οποία μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, συνήθως κατόπιν στενής επαφής με ασθενή μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον ή σε χώρο παροχής φροντίδας υγείας.

Τί μπορώ να κάνω για να προστατεύσω τον εαυτό μου;

Τακτικό πλύσιμο των χεριών με αλκοολούχο διάλυμα ή νερό και σαπούνι.

Γιατί; Το πλύσιμο των χεριών με αλκοολούχο διάλυμα ή με νερό και σαπούνι, σκοτώνει τον ιό εάν βρίσκεται στα χέρια μας.

Διατηρήστε αποστάσεις, τουλάχιστον 1 μέτρου, από εσάς και τους άλλους ανθρώπους, ιδιαίτερα από ανθρώπους που βήχουν, φτερνίζονται ή έχουν πυρετό.

Γιατί; Όταν κάποιος νοσεί από λοίμωξη του αναπνευστικό, όπως COVID-19, βήχει ή φτερνίζεται και παράγει μικρο-σταγονίδια τα οποία περιέχουν τον ιό. Εάν είστε πολύ κοντά, μπορεί να εισπνεύσετε τον ιό.

Αποφύγετε να αγγίζετε τη μύτη, το στόμα και τα μάτια σας.

Γιατί; Τα χέρια αγγίζουν πολλές επιφάνειες που μπορεί να είναι μολυσμένες με τον ιό. Εάν αγγίξετε τα μάτια, το στόμα  ή τη μύτη σας, μπορεί να μεταφέρετε τον ιό από την επιφάνεια στον εαυτό σας.

Εάν έχετε πυρετό, βήχα ή δυσκολία στην αναπνοή, αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια. Ενημερώστε τον θεράποντα ιατρό σας εάν έχετε ταξιδέψει σε περιοχές με τεκμηριωμένη συνεχιζόμενη μετάδοση COVID-19 ή εάν έχετε έρθει σε επαφή με άτομα από περιοχές με τεκμηριωμένη συνεχιζόμενη μετάδοση COVID-19 ή με άτομα που έχουν επιστρέψει από πρόσφατο ταξίδι σε περιοχές με τεκμηριωμένη συνεχιζόμενη μετάδοση COVID-19, τα οποία παρουσιάζουν αναπνευστικά συμπτώματα.

Γιατί; Όποτε έχετε πυρετό, βήχα ή δυσκολία στην αναπνοή είναι σημαντικό να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια το συντομότερο δυνατό, καθώς μπορεί να πάσχετε από αναπνευστική λοίμωξη ή πιο σοβαρή νόσο. Η εμφάνιση αναπνευστικών συμπτωμάτων μαζί με πυρετό μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες και, αναλόγως του ιστορικού ταξιδιού σας και των συνθηκών, ο COVID-19 μπορεί να είναι μία από αυτές.

Εάν έχετε ήπια συμπτώματα αναπνευστικής λοίμωξης και δεν έχετε ταξιδέψει σε περιοχές με τεκμηριωμένη συνεχιζόμενη μετάδοση COVID-19, μείνετε σπίτι μέχρι την ανάρρωσή σας, τηρώντας όλους τους κανόνες προσωπικής υγιεινής.

Θα πρέπει να φοράω μάσκα;

Η χρήση ιατρικής μάσκας μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο της εξάπλωσης ορισμένων αναπνευστικών νοσημάτων. Ωστόσο, η χρήση μάσκας από μόνη της δεν διασφαλίζει πλήρη προστασία και θα πρέπει να συνδυάζεται με τη λήψη και άλλων προστατευτικών μέτρων όπως είναι η σωστή υγιεινή των χεριών και η αποφυγή στενών επαφών. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η χρήση μάσκας συνιστάται σε άτομα που εμφανίζουν αναπνευστικά συμπτώματα (βήχα ή φτέρνισμα) ή σε ασθενείς με ήπια συμπτώματα και υποψία λοίμωξης με COVID-19  ή σε άτομα που φροντίζουν ασθενείς για τους οποίους υπάρχει η υποψία λοίμωξης με COVID-19. Η υποψία λοίμωξης με COVID-19 σχετίζεται με πρόσφατο ταξίδι σε περιοχές με τεκμηριωμένη συνεχιζόμενη μετάδοση COVID-19 ή με στενή επαφή με άτομο που εμφανίζει αναπνευστικά συμπτώματα και έχει ταξιδέψει πρόσφατα σε περιοχές με τεκμηριωμένη συνεχιζόμενη μετάδοση COVID-19.

Ποιος μπορεί να μολυνθεί από τον ιό;

Οι άνθρωποι που ζουν ή ταξιδεύουν σε περιοχή όπου κυκλοφορεί ο ιός COVID-19 ενδέχεται να διατρέχουν κίνδυνο μόλυνσης. Μέχρι στιγμής η κυκλοφορία του COVID-19 εντοπίζεται σε συγκεκριμένες περιοχές με τεκμηριωμένη συνεχιζόμενη μετάδοση COVID-19, όπου καταγράφονται τα περισσότερα περιστατικά.

Τα περιστατικά λοιμώξεων από τον COVID-19 που εμφανίστηκαν σε άλλες χώρες, αφορούσαν είτε άτομα με πρόσφατο ταξίδι στην Κίνα είτε άτομα που ζούσαν,  συνεργάζονταν στενά ή παρείχαν φροντίδα υγείας σε ταξιδιώτες από την Κίνα που στη συνέχεια διαγνώσθηκαν με λοίμωξη από COVID-19.

Οι επαγγελματίες υγείας που έρχονται σε επαφή με ασθενείς με COVID-19, βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο μετάδοσης, και θα πρέπει να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα προστατευτικά μέτρα πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων.

Για περισσότερες επικαιροποιημένες πληροφορίες, όσον αφορά τις περιοχές που καταγράφεται συνεχιζόμενη κυκλοφορία του ιού στην κοινότητα, μπορείτε να επισκεφθείτε τον παρακάτω σύνδεσμο:

https://www.ecdc.europa.eu/en/geographical-distribution-COVID-19-cases

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο εμφάνισης σοβαρής νόσου;

Ηλικιωμένοι και άτομα με υποκείμενα νοσήματα όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σοβαρής νόσου.

Πώς μεταδίδεται ο ιός;

Ο COVID-19 μεταδίδεται κυρίως μέσω της επαφής με ασθενή, μέσω σταγονιδίων τα οποία παράγονται όταν ο ασθενής βήχει ή φτερνίζεται ή μέσω σταγονιδίων από τη σίελο ή από τη ρινική κοιλότητα. Για την αποφυγή μετάδοσης είναι πολύ σημαντική η εφαρμογή μέτρων ατομικής υγιεινής. Για παράδειγμα, καλύψτε το στόμα σας και τη μύτη σας με ιατρική μάσκα, μαντήλι, το μανίκι σας ή τον λυγισμένο αγκώνα σας όταν βήχετε ή φτερνίζεστε. Πετάξτε αμέσως το μαντήλι σε κλειστό κάδο. Πλένετε τακτικά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό ή με αλκοολούχο διάλυμα.

Πόσο καιρό επιβιώνει ο ιός στις επιφάνειες;

Δεν είναι γνωστό πόσο χρονικό διάστημα ο COVID-19 μπορεί να επιβιώσει στις επιφάνειες, ωστόσο σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, ο καινούργιος κοροναϊός μπορεί να επιβιώσει μερικές ώρες. Η χρήση απλών αντισηπτικών διαλυμάτων είναι αρκετή για την καταστροφή του ιού στις επιφάνειες.

Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στα συμπτώματα που προκαλεί ο COVID-19, ο ιός της γρίπης και το κοινό κρυολόγημα;

Τα άτομα που νοσούν από COVID-19, ιό της γρίπης ή ιούς που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα συνήθως αναπτύσσουν αναπνευστικά συμπτώματα, όπως είναι ο πυρετός, ο βήχας και η καταρροή. Διαφορετικοί ιοί μπορεί να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα. Λόγω των ομοιοτήτων των συμπτωμάτων, η διάγνωση της νόσου πραγματοποιείται μόνο μέσω εργαστηριακών εξετάσεων.

Ποιος είναι ο χρόνος επώασης;

Ο χρόνος επώασης ενός ιού είναι το χρονικό διάστημα ανάμεσα στην μόλυνση από τον ιό και την έναρξη εμφάνισης συμπτωμάτων. Με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα,  ο χρόνος επώασης του COVID-19 υπολογίζεται σε 2-11 ημέρες, με απώτατο όριο τις 14 ημέρες, λαμβάνοντας υπόψη και τις διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με άλλους κοροναϊούς, όπως είναι ο MERS-CoV και ο SARS-CoV.

Μπορεί ο COVID-19 να μεταδοθεί από άτομο που δεν εμφανίζει συμπτώματα;

Με βάση πρόσφατες αναφορές η μετάδοση του COVID-19 είναι πιθανή από άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό, αλλά δεν εμφανίζουν ακόμα σοβαρά συμπτώματα. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα, υπεύθυνα για την εξάπλωση του ιού είναι κυρίως τα άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα.

Είναι ασφαλές να λαμβάνουμε δέματα από την Κίνα ή από άλλες περιοχές με συνεχιζόμενη κυκλοφορία του ιού;

Ναι, είναι ασφαλές. Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, αυτού του είδους οι ιοί δεν επιβιώνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα σε αντικείμενα.

Είναι τα αντιβιοτικά αποτελεσματικά στη πρόληψη και τον έλεγχο της εξάπλωσης του COVID-19;

Όχι, τα αντιβιοτικά δεν δρουν κατά των ιών.

Υπάρχουν συγκεκριμένα φάρμακα για τον COVID-19;

Όχι. Τα άτομα που εμφανίζουν ήπια συμπτώματα, θα πρέπει να λαμβάνουν μέτρα ανακούφισης των συμπτωμάτων. Άτομα με σοβαρή συμπτωματολογία χρειάζονται περαιτέρω υποστηρικτική φροντίδα.

Ιωάννινα, 26 Φεβρουαρίου 2020

Από την Πρυτανεία